Hooikoorts

Hooikoorts

Hooikoorts is een allergische reactie van de slijmvliezen op stuifmeel van grassen, bomen en andere planten. Stuifmeel verspreidt zich via de wind. Stuifmeelkorrels komen op het slijmvlies terecht en zetten het afweersysteem aan tot een ontstekingsreactie.

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Het veroorzaakt onder andere niesbuien, verstopte neuzen, loopneuzen, tranende, jeukende, branderige ogen. Soms benauwdheid, hoestbuien en irritatie van de huid. Daarnaast zijn er algemene klachten zoals vermoeidheid, hoofdpijn, lusteloosheid en verminderde concentratie.

Oorzaken uitklapper, klik om te openen

Hooikoorts is seizoensgebonden. De klachten bij allergie voor boompollen beginnen in januari en duren tot mei. Dit komt door de bloei van de hazelaar (januari t/m april), de els (februari t/m april) en de berk (maart t/m mei). De klachten van de graspollen beginnen in mei en houden aan tot half oktober.

Afhankelijk van het aantal allergieën voor verschillende pollensoorten kan de hooikoortsperiode relatief kort zijn, maar ook een groot deel van het jaar aanhouden. De klachten wisselen per dag en zijn afhankelijk van de hoeveelheid pollen die in de lucht zweven. De hoeveelheid en de ernst van de klachten is per persoon verschillend.

Erfelijke aanleg en hoeveel iemand in contact komt met pollen veroorzaakt op een bepaalde leeftijd hooikoorts. Vaak begint het tussen het 15e en 25e levensjaar. Toch komt het ook voor bij kinderen en bij ouderen.

Behandeling uitklapper, klik om te openen

De behandeling van hooikoorts bestaat allereerst uit het voorkomen van het krijgen van klachten (preventieve behandeling) en vervolgens uit het behandelen van de klachten (symptoombehandeling). Als deze behandelingen onvoldoende werken bestaat de mogelijkheid tot immunotherapie.  

Preventieve behandeling

Wanneer u in contact komt met de pollen waarvoor u allergisch bent raken uw slijmvliezen geïrriteerd. Het slijmvlies is waarschijnlijk ook gevoeliger voor niet-specifieke prikkels zoals rook en parfums. Door deze overgevoeligheid worden de klachten bij ieder contact erger en dit houdt het hele seizoen aan. Het is daarom belangrijk op tijd te beginnen met het gebruiken van medicijnen, zodat deze werken vóór de eerste hooikoortsklachten ontstaan. Door gebruik van bijvoorbeeld oogdruppels, neussprays, pufjes en dergelijke, reageren de slijmvliezen minder heftig op de pollenprikkels. Ze raken minder geïrriteerd en er ontstaan minder hooikoortsklachten. 

Sommige medicijnen moeten even gebruikt worden voordat ze werken en voldoende bescherming geven. De medicijnen moeten vervolgens regelmatig gebruikt worden. Therapietrouw is een belangrijke factor bij het te bereiken succes. Eenmaal goed ingestelde medicatie kan later worden afgebouwd. Wij raden meestal niet aan om te stoppen met de medicijnen in het hooikoortsseizoen. Wanneer preventieve behandeling niet genoeg helpt moet in het seizoen worden overgegaan op symptomatische behandeling.

Symptomatische behandeling

De symptomatische behandeling van hooikoortsklachten gebeurt onder andere met medicijnen zoals antihistaminica en corticosteroïden.

Antihistaminica 

Er zijn veel verschillende soorten antihistaminica. Het ene is niet beter dan het andere, maar er bestaat verschil in de persoonlijke ervaringen. Daarom moet bij iedere persoon naar het middel gezocht worden, wat een optimaal resultaat geeft en weinig tot geen bijwerkingen heeft.

Van antihistaminica kennen we geen belangrijke schadelijke bijwerkingen, mits ingenomen in de voorgeschreven hoeveelheid en niet gecombineerd met andere medicijnen buiten medeweten van de behandelend arts. Er zijn ook enkele antihistaminica voor plaatselijk gebruik beschikbaar, zoals oogdruppels en neusspray.

Corticosteroïden 

Corticosteroïden zijn geneesmiddelen die worden gebruikt om ontstekingsreacties te onderdrukken. Het is een belangrijke groep medicijnen die plaatselijk gebruikt worden, met name neussprays en oogdruppels. Deze helpen goed, zijn veilig en kunnen langdurig worden gebruikt. Soms komt als bijwerking een bloedneus voor. 

Corticosteroïden zijn een goede combinatie met antihistaminica. Bij ernstige hooikoorts wordt voor een korte periode gebruik gemaakt van prednison (tabletten). Vooral wanneer dit samen gaat met pollenastma en constitutioneel eczeem. Met prednison wordt het verstoorde evenwicht hersteld. Daarna wordt de gangbare behandeling weer voortgezet.

Immunotherapie

Als deze behandelingen onvoldoende werken, komt u mogelijk in aanmerking voor immunotherapie. De arts bespreekt deze behandeling met u en bepaalt of u voldoet aan de criteria. Als u hiervoor in aanmerking komt leest u in “Immunotherapie” meer over deze behandeling.

Leven met uitklapper, klik om te openen

Leefregels hooikoortsseizoen

Wat kunt u zelf doen om de klachten te minderen tijdens het seizoen:

• Leid een regelmatig leven in het pollenseizoen. Zorg voor een goede conditie, zowel lichamelijk als geestelijk. Eet gezond en doe aan sport. U kunt beter niet roken.
• Houd de ramen van uw huis overdag zoveel mogelijk gesloten. U kunt deze wel openen tijdens of na een regenbui, aan die kant van het huis waar de wind niet op gericht staat, tussen ’s avonds 23.00 uur en ’s ochtends 10.00 uur.
• Neem geen snijbloemen, veldboeketten of katjesdragende siertakken in huis.                                    
• Schaf geen sterk geurende bloemen of planten aan.                                                                            
• Vermijd dingen waarvoor u allergisch bent, zoals huisdieren of huisstof. Huisstof bevat zomers naast het belangrijke huisstofmijtallergeen ook veel stuifmeel.                                                              
• Vermijd contact met niet-specifieke prikkels, zoals temperatuurwisselingen, parfum, rook, uitlaatgassen en bak- en braadgeuren. 

Tips voor als u met ‘hooikoortsweer’ (warm, zonnig en wind) buiten moet zijn:      

• Zet een zonnebril met grote glazen op. Hierdoor komen er minder pollen in de ogen. Spoel de bril af en toe met water schoon.  
• Breng wat vaseline aan rond ogen, neus en mond. De pollenkorrels kleven vast aan de zalf, waardoor deze minder snel op de slijmvliezen komen. Uw huid wordt beschermt tegen de directe prikkeling van de pollen.
• Als u buiten bent geweest, spoelt u uw gezicht en huid met water af. 
• Kam uw haar goed voor u naar bed gaat en was uw haar vaker. Zo worden pollen verwijderd en komen niet op uw kussen en vervolgens in uw ogen of neus.
• Op droge, zonnige zomerse dagen met wind is de concentratie aan pollen in de lucht het hoogst 
• Probeer zo weinig mogelijk op die plaatsen te komen waar veel stuifmeel is, zoals: duinen, tuinen, parken, weilanden, bermen, bossen, heidevelden en dijken.

Plaatsen waar weinig stuifmeel is:

• In de stad.
• Aan de kust (op het strand).
• Op het water (zee, grote meren).
• Binnenshuis (ramen gesloten houden).
• In het (hoog)gebergte.

Reizen

Houd de ramen van de auto gesloten, gebruik een ventilatiesysteem voorzien van filters en airco. Vlieg- of bootreizen hebben bij vakantie de voorkeur boven autoreizen.

Vakantiekeuze

• Plan vakanties, zo mogelijk, niet in het hooikoortsseizoen.
• Ga liever niet naar landen waar op dat moment hooikoortsseizoen is.
• Goede vakantiekeuzes zijn bijvoorbeeld wintersportvakantie, watersportvakantie, bergwandelen of een kunstvakantie (steden, musea).
• Als u toch in het pollenseizoen op vakantie gaat, ga dan naar die plaatsen waar weinig stuifmeel aanwezig is. 

Beroeps- en hobbykeuze

Kies liever geen beroepen en hobby’s waarbij u vaak in contact komt met stuifmeel. Af te raden beroepen zijn onder meer: landbouwkundige, agrariër, tuinman of hovenier, kweker, bloemist en sportinstructeur voor buitensporten. Kies geen hobby’s zoals tuinieren, bloemschikken of sport op grasvelden.

Zorgkosten uitklapper, klik om te openen

Contact uitklapper, klik om te openen

De polikliniek is op werkdagen bereikbaar van 8.00 - 17.00 uur