Dementie

Dementie

Dementie is een hersenaandoening waarbij de verstandelijke vermogens (bijvoorbeeld geheugen of taal) achteruit gaan waardoor u in meer of mindere mate afhankelijk bent van de zorg van anderen. Eén op de vijf mensen krijgt een vorm van dementie, waarvan de ziekte van Alzheimer de meest voorkomende is. Andere vormen zijn onder andere vasculaire dementie, frontotemporale dementie en Lewy body dementie.

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Signalen van dementie kunnen zijn: 

• vergeetachtigheid;
• problemen met dagelijks functioneren, bijvoorbeeld boodschappen halen;
• vergissingen met het bepalen van de tijd of plaats;
• taalproblemen, bijvoorbeeld (veel) meer moeite om op de juiste woorden te komen;
• spullen kwijtraken;
• slechter kunnen inschatten of beoordelen van situaties;
• lastiger keuzes kunnen maken;
• terugtrekken uit sociale omgeving;
• veranderingen in gedrag en karakter;
• gevoel van onrust, wat vaak leidt tot slaapproblemen.

Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen

De diagnose dementie wordt gesteld bij een stoornis in de verstandelijke vermogens (meestal een geheugenstoornis) in combinatie met minstens één ander probleem: een verstoord taalbegrip, voorwerpen niet meer kunnen herkennen terwijl de zintuigen nog werken (agnosie), meervoudige handelingen niet kunnen uitvoeren (apraxie) en problemen met het intellectuele vermogen (plannen, regelen en abstract denken). Voor de diagnose moeten deze problemen het dagelijks functioneren in enige mate verstoren.

De diagnose dementie kan onder andere gesteld worden door de huisarts of op de geheugenpolikliniek. De huisarts bepaalt of de patiënt verwezen wordt naar een geheugenpoli. Dit is onder andere het geval indien er een snelle achteruitgang is van de verstandelijke vermogens, indien er een verdenking is op vaatschade in de hersenen of indien de patiënt relatief jong is (jonger dan 65 jaar).

Tijdens het onderzoek kijkt de arts eerst wat voor klachten de patiënt heeft. Dit vraagt de arts ook altijd na bij iemand die de patiënt goed kent. De arts doet ook lichamelijk onderzoek. Daarnaast ondergaat de patiënt een aantal aanvullende onderzoeken, zoals:

• neuropsychologisch onderzoek (meten van de verstandelijke vermogens);
• bloedonderzoek;
• ECG;
• op indicatie beeldvorming van de hersenen, bijvoorbeeld een MRI-scan.

Behandeling uitklapper, klik om te openen

Een vroegtijdige diagnose is belangrijk. Hoe eerder de diagnose dementie gesteld wordt, des te beter een eventuele behandeling helpt om de ziekte te stabiliseren, vertragen of te verzachten. Ook kan de diagnose duidelijkheid en rust geven na een lange periode van onzekerheid. Als je tijdig weet dat je aan dementie lijdt, kun je zelfstandig zaken regelen voor de toekomst. Iets wat later niet meer mogelijk zal zijn.

Dementie is niet te genezen. In sommige gevallen kunnen we medicijnen geven om de verschijnselen te verminderen of de ziekte te remmen. Vaak kunt u nog lange tijd thuis wonen, maar heeft u steeds meer hulp en ondersteuning nodig. Voor bijna ieder probleem zijn er verschillende oplossingen en instanties te vinden. Ook kunt u een vaste begeleider (casemanager) krijgen om u en uw naasten bij te staan.  

Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen

Wetenschappelijk onderzoek

De oorzaak van dementie is in de meeste gevallen niet bekend. Bij Alzheimerdementie is de oorzaak ook nog niet bekend, maar wel is duidelijk dat er bij deze aandoening steeds meer zenuwcellen in bepaalde delen van de hersenen kapot gaan. Hierdoor kunnen de hersenen niet goed meer functioneren en krijgt u last van geheugenstoornissen. Later ontstaan ook andere problemen, zoals problemen met denken en taal en veranderingen van karakter en gedrag.

 Naarmate de ziekte vordert, verliest iemand met dementie steeds meer de regie over zijn eigen leven. U wordt meer afhankelijk van de hulp van anderen en dagelijkse handelingen worden steeds moeilijker. Het verloop van dementie verschilt. Soms gaat iemand heel hard, terwijl anderen nog jarenlang een relatief gewoon leven kunnen leiden.

Meer weten uitklapper, klik om te openen

Wat hoort er bij dit ziektebeeld

• Polikliniek Geriatrie

Relevante websites

Zorgkosten

Contact uitklapper, klik om te openen

De polikliniek is op werkdagen bereikbaar van 08.00 - 17.00 uur.