Terug

STONE

Wetenschappelijk onderzoek

Wat is het STONE-project?
Deelnemen aan het onderzoek?
Onderzoekers
Meer informatie over STONE
Contact

STONE is een wetenschappelijk project onder patiënten met darmkanker in een vroeg stadium (T1). Het project bestaat uit twee delen. Ten eerste het aanleggen van een biobank. Daarmee wordt vervolgens geanalyseerd welke biomarkers duiden op de aanwezigheid van een uitzaaiing naar de lymfeklieren. Bij nieuwe patiënten kan dan in een vroeg stadium worden vastgesteld of er sprake is van uitzaaiing. Zijn er geen uitzaaiingen, dan hoeft de patiënt niet geopereerd te worden. Zo kunnen we mensen een ingrijpende behandeling besparen.

Wat is het STONE-project? uitklapper, klik om te openen

STONE is een wetenschappelijk project onder patiënten met darmkanker in een vroeg stadium (T1).

Het voordeel van vroegstadium darmkanker is dat het nog endoscopisch behandeld kan worden (tijdens kijkonderzoek van de darm). Dit is een veel minder risicovolle en minder belastende ingreep dan een operatie.

Echter, een klein deel van de patiënten met vroegstadium darmkanker heeft uitzaaiingen naar de lymfklieren aan de buitenkant van de darmwand. Deze patiënten hebben wel baat bij een operatie, zodat deze lymfklieren weggehaald kunnen worden.

Op dit moment kunnen we nog slecht voorspellen welke patiënten dit zijn, waardoor veel patiënten onnodig geopereerd worden. Het STONE-project heeft als doel om dit te verbeteren. In het STONE-project worden hapjes van de tumor en bloed van patiënten met vroegstadium darmkanker verzameld. Dit materiaal is ontzettend waardevol om onderzoek te kunnen doen naar biomarkers: kenmerken in het bloed of tumorweefsel die duiden op uitzaaiing naar de lymfeklieren. Dit project heeft dus als doel om beter te kunnen voorspellen welke patiënten een ingrijpende operatie bespaard kan blijven.

Officiële naam van de studie

STONE staat voor ‘STudies on T-ONE colorectal cancer’. De officiële naam van de studie is: Identification of biomarkers for lymph node metastasis in T1 CRCs to improve selection of patients for adjuvant surgery. In het Nederlands: Identificatie van biomarkers voor lymfeklieruitzaaiingen bij T1 darmkanker, om een betere selectie te kunnen maken van patiënten die een aanvullende operatie nodig hebben.

Doel van de studie

Patiënten bij wie in een vroeg stadium darmkanker ontdekt wordt, kunnen behandeld worden door tijdens een coloscopie het tumorweefsel weg te halen. Als er echter sprake is van uitzaaiingen naar de lymfeklieren dan volstaat een coloscopie niet en moet er geopereerd worden.

Op dit moment is het nog lastig om onderscheid te maken tussen deze twee groepen. Bij onzekerheid geldt: neem het zekere voor het onzekere. Daardoor wordt een groot aantal patiënten echter onnodig geopereerd. Dit is onwenselijk, want een darmoperatie gaat gepaard met reële risico’s.

In dit onderzoek wordt gezocht naar biomarkers die de aanwezigheid van lymfklieruitzaaiingen bij patiënten met darmkanker in een vroeg stadium kunnen voorspellen. Met nieuwe biomarkers kunnen we voorspellen wie een operatie nodig heeft, en voor wie het endoscopisch verwijderen van de tumorcellen voldoende is. Doel is om het aantal onnodige chirurgische ingrepen te laten dalen.

Opzet van de studie

Dit project richt zich dus op patiënten met de vroegste vorm van darmkanker (T1 darmkanker), als de darmkanker nog maar tot de bovenste lagen van de darmwand ingroeit. In het STONE-project verzamelen we bij alle patiënten met een poliep die er onrustig uit ziet bloed en hapjes tumorweefsel (biopten). Dit lichaamsmateriaal en gegevens worden verzameld in een biobank.

Na operatie is van elke patiënt bekend of er sprake was van uitzaaiingen naar de lymfeklieren. Er wordt een analyse gemaakt van hun gegevens, vergeleken met de gegevens van patiënten die geen uitzaaiingen bleken te hebben. Zo worden de biomarkers gevonden: de sporen waarvan we achteraf kunnen vaststellen dat ze duiden op uitzaaiingen.

Vervolgens kan bij patiënten in de toekomst een biopt van tumorweefsel worden onderzocht op die specifieke biomarkers. Als er geen tekenen van uitzaaiing worden gevonden, hoeft de patiënt na verwijdering van het tumorweefsel tijdens de colonoscopie niet meer geopereerd te worden.

STONE is een onderzoeksproject dat in 14 Nederlandse ziekenhuizen wordt uitgevoerd. Het UMC Utrecht is de hoofdonderzoeker.

Subsidie

Het project is met € 240.000 gesubsidieerd door de Maag Lever Darm Stichting.

Deelnemen aan het onderzoek? uitklapper, klik om te openen

Het STONE-project richt zich op patiënten bij wie de MDL-arts tijdens een colonoscopie een poliep ziet in de dikke darm. De arts nodigt patiënten uit die in aanmerking komen voor deelname aan het STONE-project. Deelname is vrijwillig; het staat u vrij om niet mee te doen.

Als u deelneemt aan het STONE-project, worden lichaamsmateralen en gegevens van u opgeslagen voor wetenschappelijk onderzoek.