Terug

MEDUCATE trial

MEDUCATE trial

Wetenschappelijk onderzoek

Met de MEDUCATE trial doen we onderzoek naar het effect van training op medicatieveiligheid op de polikliniek. Artsen leren tijdens de training om optimaal gebruik te maken van het elektronisch voorschrijfsysteem.

Wat betekent MEDUCATE? uitklapper, klik om te openen

MEDUCATE is een samenvoeging van MEDicatie en eDUCATie. Met dit onderzoek proberen we door middel van onderwijs te zorgen dat artsen medicatie goed kunnen voorschrijven met een Elektronisch Voorschrijfsysteem (EVS). 

Wat is elektronisch voorschrijven? uitklapper, klik om te openen

Voorheen werden medicijnen voorgeschreven door ze met de hand op een receptenbriefje te schrijven. Tegenwoordig wordt steeds vaker een Elektronisch Voorschrijf Systeem (EVS) gebruikt. Hiermee kan een arts: 

  • medicijnen voorschrijven met de computer,
  • bijhouden welke medicijnen patiënten gebruiken,
  • registreren welke allergieën patiënten hebben (gehad)

Optimaal elektronisch medicatie voorschrijven op de polikliniek

Het doel van het onderzoek is om het Elektronisch Voorschrijf Systeem (EVS) optimaal te gebruiken op de polikliniek. Een Elektronisch Voorschrijf Systeem is een computerprogramma waarmee een arts medicatie voorschrijft.
Artsen op de polikliniek gebruiken deze systemen nog weinig, of niet optimaal. Zij benutten de voordelen van elektronisch voorschrijven dus niet (voldoende). Bovendien hebben de bestaande systemen veel beperkingen.

Wat levert het onderzoek op? uitklapper, klik om te openen

Bij de afronding van het onderzoek weten we of training van artsen helpt om de medicatieveiligheid op de polikliniek te verbeteren.
Tijdens dit onderzoek wordt een training ontwikkeld om optimaal elektronisch medicatie voor te schrijven op de polikliniek. Artsen leren ook om te gaan met beperkingen van elektronische voorschrijfsystemen. Deze training kan na het onderzoek door meerdere ziekenhuizen worden gebruikt om de medicatieveiligheid te vergroten.

Door wie wordt dit onderzoek gefinancierd? uitklapper, klik om te openen

ZonMw financiert dit onderzoek. ZonMw is een organisatie die gezondheidsonderzoek financiert én zij stimuleren het gebruik van de ontwikkelde kennis om daarmee de zorg en gezondheid te verbeteren. Kijk op www.zonmw.nl voor meer informatie.

Werkwijze uitklapper, klik om te openen

We hebben een training (elektronisch medicatie voorschrijven) ontwikkeld. We onderzoeken of het volgen van de training leidt tot minder fouten bij het voorschrijven , of het leidt tot meer kennis en vaardigheden bij artsen, en wat patiënten vinden van de medicijn-gerelateerde informatie die zij krijgen van hun arts.

Deelnemen aan het onderzoek als arts uitklapper, klik om te openen

De training wordt gegeven aan artsen die werken op de polikliniek van het UMC Utrecht en Erasmus MC Rotterdam. Artsen van onderstaande specialismen volgen de training:

  • interne geneeskunde,
  • reumatologie,
  • maag- darm- leverziekten,
  • geriatrie,
  • cardiologie
  • longziekten

We vragen aan de patiënten van artsen die meedoen aan het onderzoek of zij informatie willen geven over hun medicijngebruik.


Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd?

Deze studie is een gerandomiseerde gecontroleerde studie. U wordt  dus ingedeeld  in één van de twee groepen:

(1) controlegroep, waarbij u geen extra scholing krijgt, 

(2) scholingsgroep, die het trainingsprogramma volgt

Het scholingsprogramma duurt 6 weken. Daarna verzamelen we  de volgende informatie:

gegevens uit het elektronisch voorschrijfsysteem

antwoorden uit een telefonische vragenlijst over medicatie, afgenomen bij uw patiënten

evaluatie van  uw kennis en vaardigheden

Wat wordt van u verwacht?

We verwachten dat u bereid bent tijd te reserveren voor de scholing.
Als u in de de trainingsgroep bent ingedeeld, verwachten we dat u: 

aanwezig bent op één van de startbijeenkomsten (1 uur), én

de e-learning module doorloopt (tijdsinvestering 1 tot 3 uur).

Zowel de artsen in de controlegroep als in de trainingsgroep krijgen een toets (20 minuten).

Welke risico's zijn er?

Er zijn geen risico’s aan het onderzoek. We  vragen  aan ongeveer 20 van uw poliklinische patiënten of ze informatie willen geven over hun medicatiegebruik. Dat hoeft u niet zelf te vragen. Dat doen wij aansluitend aan hun afspraak op de polikliniek. Wij geven patiënten duidelijke informatie  over het onderzoek. Het kan zijn dat zij bij een volgend bezoek meer medicatie-gerelateerde vragen hebben. Patiënten weten dat wij de informatie die zij geven voor het onderzoek in principe niet met u wordt besproken. . We doen dat alleen als het onderzoeksteam inschat dat het voor de patiëntveiligheid nodig is dat u bepaalde informatie krijgt.

Wat zijn mogelijke voor- en nadelen van deelname aan dit onderzoek?

Het voordeel van deelname aan de scholing is dat u daarna (mogelijk) beter toegerust bent voor het gebruik van een elektronisch voorschrijfsysteem op de polikliniek. Voor de scholing is accreditatie aangevraagd bij het ABAN (Accreditatie Bureau Algemene Nascholing). Een nadeel is de gevraagde tijdsinvestering. De gegevens van dit onderzoek worden niet gebruikt om u te beoordelen. Als u bent gerandomiseerd in de controlegroep stellen wij de scholing na de looptijd van het onderzoek alsnog ter beschikking.

Wat gebeurt er als u niet wenst deel te nemen aan dit onderzoek?

U beslist zelf of u meedoet aan het onderzoek. Deelname is vrijwillig. Als u besluit niet mee te doen, hoeft u verder niets te doen. U hoeft niets te tekenen. We vragen u waarom u niet mee wilt doen, maar u bent niet verplicht een reden te geven. Als u wel meedoet, kunt u zich altijd bedenken en toch stoppen. Ook tijdens het onderzoek.

Wat gebeurt er met uw gegevens?

Het onderzoeksteam van artsen en apothekers heeft inzicht in de gegevens verzameld in het kader van dit onderzoek. Voor de data analyse coderen wij  uw gegevens , en is de data dus niet direct herleidbaar. Alleen in een situatie waarin de patiëntveiligheid in gevaar is worden de gegevens gedecodeerd door de hoofdonderzoeker (F. van Stiphout) en onderzoeksupervisor (E. ter Braak), zodat u geïnformeerd kunt worden over deze situatie. 

U mag altijd uw gegevens inzien, verbeteren, aanvullen, verwijderen, of afschermen.

Wij willen uw gegevens 15 jaar bewaren voor eventueel nader onderzoek. Als u dat niet wilt, respecteren wij dat. U kunt uw keuze op het toestemmingsformulier aangeven.

Heeft de ethische toetsingscommissie dit onderzoek goedgekeurd?

De medisch ethische toetsingscommissies (METC) van het UMC Utrecht en Erasmus MC Rotterdam hebben dit onderzoek niet-WMO plichtig verklaard.
Voor dit onderzoek is goedkeuring verkregen van de ethische toetsingscommissie voor medisch onderwijs (NVMO-ERB).

Zijn er extra kosten / is er een vergoeding wanneer u besluit aan dit onderzoek mee te doen?

U maakt geen extra kosten wanneer u meedoet aan dit onderzoek. Er is geen vergoeding voor deelname aan dit onderzoek. 

Deelnemen aan het onderzoek als patiënt uitklapper, klik om te openen

U beslist zelf of u uw gegevens wilt delen voor dit onderzoek. Voordat u de beslissing neemt, krijgt u uitgebreide informatie over het onderzoek. Lees deze informatie rustig door. Bespreek het met partner, vrienden of familie. Hebt u nog vragen? Dan kunt u terecht bij de onderzoeker. 


Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd?

Voor het onderzoek bellen we u één keer thuis op om vragen te stellen over uw medicijnen . Dit telefoongesprek duurt ongeveer 15 minuten. Voor het onderzoek bekijken we ook de  gegevens over uw medicijnen in de computer van het ziekenhuis. 

Wat wordt van u verwacht?

Als u mee doet met het onderzoek  dan bellen wij u op om een aantal vragen te stellen. . Om de gegevens over uw medicijnen goed te beoordelen hebben we misschien ook gegevens nodig van uw apotheek.  Over uw medicijnen, over uw klachten of over uitslagen van onderzoeken. We vragen daarom ook toestemming om deze gegevens in te zien. Wij doen dat alleen als het nodig is voor dit onderzoek. 

Welke risico's zijn er?

Dit onderzoek heeft geen invloed op uw medische zorg door uw arts op de polikliniek.

Wat zijn mogelijke voor- en nadelen van deelname aan dit onderzoek?

U hebt geen direct voordeel van het delen van uw gegevens voor dit onderzoek. We hopen dat door de training het voorschrijven van medicijnen op de polikliniek verbetert. Met uw medewerking helpt u ons erachter te komen of de training voor artsen effect heeft. Het nadeel is dat het u tijd kost.
De gegevens over de medicijnen die u ons geeft, geven wij niet door aan uw arts. We geven alleen informatie aan uw arts als we iets vinden dat mogelijk gevolgen heeft voor uw gezondheid.

Wat gebeurt er als u uw gegevens niet wilt delen voor dit onderzoek?

U beslist zelf of u uw gegevens deelt voor dit onderzoek. Deelname is vrijwillig. Als u besluit niet mee te doen, hoeft u verder niets te doen. U hoeft niets te tekenen. U hoeft ook niet te zeggen waarom u niet wilt meedoen. Als u niet meedoet met het onderzoek heeft dat geen effect op uw behandeling. Als u wel meedoet, kunt u zich altijd bedenken en toch stoppen. Tijdens het telefoongesprek mag u er ook voor kiezen geen antwoord te geven op vragen. 

Wat gebeurt er met uw gegevens?

Alleen de hoofdonderzoeker (Mev. F. van Stiphout, arts) en de artsen en apothekers die uw gegevens beoordelen kunnen uw gegevens inzien. Als we uw gegevens verwerken, geven we de gegevens een code. Dit betekent dat niet meer direct te zien is dat deze gegevens van u waren. U  mag uw gegevens altijd inzien, verbeteren, aanvullen, verwijderen, of afschermen. 
Wij willen uw gegevens 15 jaar bewaren. Want misschien kunnen we daar later nog ander  onderzoek mee doen. Als u dat niet wilt, respecteren wij dat. U kunt uw keuze tijdens het telefoongesprek en op het formulier aangeven.

Wordt uw behandelend arts geïnformeerd dat u gegevens deelt?

Wij informeren uw behandelend arts  niet . Uw behandelend arts weet dat 20 van zijn/haar patiënten  gevraagd zijn om hun gegevens met ons te delen. Uw arts weet niet welke patiënten we vragen, omdat dit invloed kan hebben op de uitkomst van het onderzoek. 

Zijn er extra kosten wanneer u besluit aan dit onderzoek mee te doen?

U maakt geen extra kosten door uw gegevens met ons te delen voor dit onderzoek. 

Welke medisch-ethische toetsingscommissie heeft dit onderzoek goedgekeurd?

We hebben dit onderzoek voorgelegd aan drie ethische toetsingscommissies. De medisch ethische toetsingscommissie (METC) van het UMC Utrecht en  Erasmus MC Rotterdam hebben verklaard dat dit onderzoek niet valt onder de Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen (WMO). Zij vinden het goed dat dit onderzoek in beide ziekenhuizen wordt uitgevoerd.  De ethische toetsingscommissie voor medisch onderwijs (NVMO-ERB) heeft het onderzoek ook beoordeeld, en goedgekeurd. 

Onderzoekers uitklapper, klik om te openen

Hoofdonderzoeker: 

Drs. Feikje van Stiphout
Onderzoeker, AIOS Interne geneeskunde, UMC Utrecht
F.vanStiphout@umcutrecht.nl

Overige onderzoekers: 

Prof. dr. Edith W.M.T. ter Braak
Internist-endocrinoloog, hoogleraar medisch onderwijs, UMC Utrecht

Prof. dr. Toine C.G. Egberts
Ziekenhuisapotheker, hoogleraar klinische farmacie, UMC Utrecht

Dr. Jeannette E.F. Zwart-van Rijkom
Ziekenhuisapotheker, UMC Utrecht

Dr. Jos Aarts
Senior onderzoeker op het gebied van gezondheidstechnologie, Erasmus Universiteit Rotterdam

Prof. dr. Kit Roes
Directeur Kwaliteit en Patientveiligheid, statisticus, Julius Centrum UMC Utrecht

Dr. ir. Liset van Dijk
Programmaleider Farmaceutische zorg, socioloog, NIVEL

Dr. ir. Erik Koffijberg
Gezondheidseconoom, Julius Centrum UMC Utrecht 

Aanmelden uitklapper, klik om te openen

Wilt u zich als arts aanmelden? Stuur dan een mail naar F.vanStiphout@umcutrecht.nl.
Als patiënt kunt u alleen meedoen als uw arts ook meedoet. U merkt dat vanzelf als u in de wachtkamer wordt gevraagd mee te doen.

Vragen? uitklapper, klik om te openen

Bij vragen kunt u altijd contact opnemen met de hoofdonderzoeker:

Drs. Feikje van Stiphout
Email: F.vanStiphout@umcutrecht.nl

088 75 503 27

088 75 503 27

Bedankt voor uw reactie!

Heeft deze informatie u geholpen?
Graag horen we van u waarom niet, zodat we onze website kunnen verbeteren.