U krijgt deze informatie omdat u een colostoma hebt.
Een colostoma is een kunstmatige uitgang (stoma) van de dikke darm (colon). Met een colostoma kunt u alles eten en drinken. Het volgen van een dieet is niet nodig. Uw voeding en de hoeveelheid vocht die u gebruikt hebben invloed op de vastheid van de ontlasting. Uw voeding kan ook gasvorming, geurvorming en verkleuring van de ontlasting veroorzaken. Hier vindt u adviezen over de voeding bij een colostoma.
Goede voeding uitklapper, klik om te openen
Mensen met een colostoma kunnen gezond eten volgens de ‘Schijf van Vijf’. Deze adviezen zijn in het kort:
- neem voldoende groente (250 g) en fruit (200 g);
- gebruik volkoren producten zoals volkorenbrood, volkoren knäckebröd, roggebrood, havermout, aardappelen, volkoren pasta en zilvervliesrijst;
- varieer met vis, peulvruchten, noten, eieren en vegetarische producten;
- neem genoeg zuivel, zoals melk, yoghurt en kaas, of kies voor verrijkte sojadrink en -yoghurt;
- gebruik zachte margarine of halvarine en vloeibare bak- en braadproducten;
- drink voldoende vocht, zoals kraanwater, thee en koffie.
Kijk voor meer informatie op de website van het Voedingscentrum (www.voedingscentrum.nl).
Voedingsadviezen bij een colostoma uitklapper, klik om te openen
Naast goede voeding volgens de ‘Schijf van Vijf’ zijn er bij een colostoma ook specifieke adviezen.
Zorg voor een juiste vastheid van de ontlasting uitklapper, klik om te openen
Voor een goede werking van de stoma is het belangrijk dat uw ontlasting de juiste vastheid heeft. Voldoende vocht en voldoende voedingsvezels helpen hierbij. Voedingsvezels nemen vocht op in de darm. De ontlasting wordt daardoor soepel (niet te hard en niet te dun) en krijgt meer volume. Hierdoor verplaatst de ontlasting zich makkelijker door de darmen. Het is dus belangrijk om voldoende vocht en voedingsvezels te gebruiken.
Mensen met een colostoma kunnen obstipatie krijgen. Indien uw ontlasting regelmatig hard is en moeizaam het stomazakje in gaat, dan is het verstandig om uw vocht- en vezelinname te verhogen. Soms kan ook medicatie nodig zijn, overleg dit met uw stomaverpleegkundige.
Hoeveel vocht hebt u nodig?
U hebt 1,5 tot 2 liter vocht nodig. Dit is ongeveer 10-15 glazen per dag. Onder vocht wordt bijvoorbeeld verstaan; koffie, thee, water, soep, pap, yoghurt en vla. U kunt controleren of u voldoende vocht binnenkrijgt door de inhoud van het aantal kopjes, bekers, glazen en schaaltjes van een dag bij te houden. Wanneer u obstipatie hebt en/of weinig plast en uw urine donker van kleur is, kan dit betekenen dat uw vochtinname te laag is.
Hoe kunt u voldoende voedingsvezel eten?
Voedingsvezel komt voor in plantaardige producten zoals granen, fruit, groente, rauwkost, aardappelen, peulvruchten en zilvervliesrijst. Gebruik vooral volkoren producten zoals volkorenbrood, volkoren pasta en zilvervliesrijst en neem dagelijks minimaal 2 porties fruit en een ruime hoeveelheid (250 gram) groenten.
Probeer op gewicht te blijven uitklapper, klik om te openen
Probeer schommelingen in uw gewicht te voorkomen. Grote schommelingen in het gewicht kunnen op den duur problemen geven met de colostoma en de verzorging ervan. Gewichtstoename of gewichtsafname kan bijvoorbeeld lekkage en daardoor huidirritatie veroorzaken. Als u wilt afvallen of aankomen, bespreek dit dan met uw stomaverpleegkundige en/of diëtist.
Waardoor ontstaat gas-, geur- en kleurvorming? uitklapper, klik om te openen
Gas-, geur- en kleurvorming zijn niet te voorkomen, het is een normaal gevolg van de spijsvertering. De mate waarin gasvorming, geurvorming en/ of verkleuring van de ontlasting ontstaat, verschilt per persoon. U hoeft geen producten te vermijden. U kunt er mogelijk rekening mee houden, bijvoorbeeld bij een feestje of een avond uit.
Gasvorming
De hoeveelheid gas die ontstaat bij de spijsvertering is bij iedereen anders. Dit verandert niet bij de aanleg van de colostoma. Gasvorming of winderigheid komt vaak door ingeslikte lucht. Vooral bij tegelijk praten en eten wordt veel lucht ingeslikt. Ook bij kauwgom kauwen, drinken door een rietje, roken, spanning en het dragen van een slecht passend gebit. Deze ingeslikte lucht komt er via de stoma weer uit.
Producten die extra gasvorming kunnen veroorzaken
- koolsoorten, spruiten;
- prei, uien, knoflook;
- peulvruchten (bijvoorbeeld bruine bonen, linzen, doperwten);
- koolzuurhoudende dranken, bier.
Geurvorming
Sommige producten geven een sterke geur aan de ontlasting. Dit gebeurt ook bij mensen zonder stoma. Als u het stomazakje tijdig vervangt en het stomazakje goed passend is, komen er geen geuren vrij. Een koolstoffilter in het stomazakje neemt eventuele geuren op.
Producten die extra geurvorming kunnen veroorzaken
- koolsoorten (vooral als ze lang worden gekookt);
- prei, uien, knoflook;
- peulvruchten;
- vis;
- eieren;
- vitamine B-tabletten.
Kleurvorming
Door natuurlijke kleurstoffen in de voeding kan de ontlasting verkleuren.
Producten die verkleuring van de ontlasting kunnen veroorzaken
- groene bladgroenten zoals spinazie, andijvie en boerenkool;
- bieten;
- ijzerpreparaten.
Website voor meer informatie:
Contactgegevens van stomazorg:
U kunt de stomaverpleegkundige bereiken door uw vraag te stellen tijdens het telefonisch spreekuur of via de mail.
- Telefoonnummer: 088 75 573 70
(op werkdagen telefonisch spreekuur van 8.00 – 9.30 uur) - E-mailadres: wsd@umcutrecht.nl
Contact uitklapper, klik om te openen
Polikliniek Diëtetiek
Het secretariaat diëtetiek is op maandag t/m vrijdag van 8.00 - 12.15 uur en van 13.00 - 16.30 uur bereikbaar. Buiten de genoemde tijden kunt u een bericht inspreken op het antwoordapparaat of een mail sturen. Als u niet op de afgesproken tijd kunt komen, geef dit dan zo vroeg mogelijk aan ons door. Het secretariaat maakt dan een nieuwe afspraak met u. Het e-mailadres kan alleen gebruikt worden voor algemene vragen. In de e-mail mogen geen persoonlijke of medische gegevens staan, omdat e-mailen niet volledig privacy-veilig is.
Als patiënt van het UMC Utrecht hebt u toegang tot het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht. U kunt via Mijn UMC Utrecht een bericht sturen naar uw diëtist. U krijgt dan binnen drie tot vijf werkdagen antwoord. U kunt inloggen in het Patiëntportaal Mijn UMC Utrecht met uw DigiD met sms-functie.