SMA en schoolkeuze

SMA en schoolkeuze

De keuze voor een basisschool is voor elke ouder iets om goed over na te denken. Voor ouders met een jong kind met SMA is die keuze vaak wat ingewikkelder. Het is moeilijk te overzien wat later de gevolgen van de schoolkeuze zijn voor het kind. Omdat veel mensen niet bekend zijn met SMA, is het lastig om advies in de directe omgeving te krijgen. Terwijl ouders graag meteen de juiste keuze willen maken.

Advies over schoolkeuze uitklapper, klik om te openen

Wat de beste keuze is voor uw kind wordt door diverse factoren bepaald. Denk aan het karakter van een kind, hoe snel een kind leert, de zorg die nodig is voor uw kind, maar ook de mogelijkheden die scholen in uw buurt wel of niet bieden. 

De zorgverleners van het Spieren voor Spieren kindercentrum horen van ouders diverse ervaringen over hoe het op school gaat. Er zijn kinderen voor wie de start op mytylonderwijs rust en opluchting gaf. Andere kinderen voelen zich goed op hun plek binnen het reguliere onderwijs. Elk kind en elk gezin is anders. Er is dus geen standaard advies te geven. 

Om als ouder de juiste keuze te kunnen maken, is het prettig informatie te krijgen over de eventuele voor- en nadelen van de verschillende keuzemogelijkheden. Daar helpt deze folder bij. Belangrijk om te onthouden is dat er op een later moment altijd nog kan worden gewijzigd van school, als toch blijkt dat de eerste keuze niet bij het kind past.

Regelgeving in Nederland uitklapper, klik om te openen

Scholen moeten ervoor zorgen dat elk kind een passende plek krijgt. Ook als het kind extra begeleiding en ondersteuning nodig heeft. Deze verplichting voor scholen heet zorgplicht. De zorgplicht geldt voor kinderen die al op school zitten en kinderen die worden aangemeld. Ouders én school zoeken een passende plek voor het kind. De mogelijkheden zijn:

• reguliere school naar keuze
• andere reguliere school, wanneer de school van keuze de hulp die nodig is niet kan bieden
• school voor speciaal (basis)onderwijs

Met de zorgplicht wil de overheid voorkomen dat kinderen van school naar school worden gestuurd. Reguliere scholen en scholen uit het speciaal onderwijs werken samen. Binnen het samenwerkingsverband maken zij afspraken over hoe de extra ondersteuning in de regio geregeld is. 

Onderwijs voor kinderen met SMA uitklapper, klik om te openen

Voor de meeste kinderen met SMA zijn er twee mogelijkheden: regulier onderwijs of onderwijs op een cluster 3-school, ofwel mytylschool. 

Regulier onderwijs 

De school om de hoek. Voor ouders met kinderen met SMA helpt het om in gesprek te gaan met de school in de buurt over de mogelijkheden op deze school en de faciliteiten die aanwezig zijn zoals:

• liften
• aangepast toilet
• rolstoelvriendelijkheid
• samenwerking met therapeuten, zoals fysiotherapeuten, ergotherapeuten en logopedisten

Naast het vragen naar praktische mogelijkheden, is het goed om te kijken naar de bereidheid en flexibiliteit van de school in het meedenken voor praktische oplossingen. Help de school en leerkrachten door hen een beeld te geven van de beperkingen én de mogelijkheden van uw kind. Bedenk dat veel scholen en leerkrachten niet bekend zijn met SMA, waardoor de ernst van de situatie soms ook kan afschrikken. 

Mytylonderwijs (cluster 3)

Een mytylschool is een school voor kinderen met een lichamelijke of meervoudige beperking. Vaak is er vanuit de mytylscholen intensieve samenwerking met het revalidatiecentrum in de regio. Op deze school is daardoor revalidatiebehandeling gecombineerd met onderwijs mogelijk. Er werken vaak meerdere therapeuten op de school zoals een kinderfysiotherapeut, kinderergotherapeut, kinderlogopedist, maatschappelijk werker en orthopedagoog. Ook komen de orthopedisch instrumentmaker en schoenmaker regelmatig op school.

Praktische informatie op een rij:

• Voor elk kind wordt gewerkt volgens één plan waarbij op vaste momenten afstemming is tussen school en het revalidatieteam
• Therapie vindt zo veel mogelijk plaats tijdens schooltijden
• Gymlessen worden gegeven in een aangepaste vorm, voor kinderen in een rolstoel en voor kinderen die lopen
• Op school zijn voldoende rustplekken aanwezig
• De kinderen krijgen ruimte om zo zelfstandig mogelijk te functioneren
• Gekoppeld aan school is vaak een gespecialiseerde buitenschoolse opvang

Mytylonderwijs en regulier onderwijs vergeleken

Mogelijke voordelen van mytylonderwijs ten opzichte van regulier onderwijs:

• Therapie hoeft niet buiten schooltijd.
• Docenten en therapeuten hebben ervaring in begeleiding van kinderen met een lichamelijke beperking.
• Het aanmeten/aanpassen van schoenen/spalken e.d. kan tijdens schooltijd.
• Alle kinderen in de klas hebben een lichamelijke of meervoudige beperking, waardoor hulpmiddelen e.d. normaal zijn voor de hele klas (denk aan inzet van een statafel). De kinderen voelen zich meer onderdeel van de groep doordat iedereen een beperking heeft. Dit kan helpen in het zelfbeeld van een kind: geen uitzonderingspositie en het krijgen van succeservaringen.
• Er is vaak begeleiding in handicapbeleving.
• Alle benodigde faciliteiten zijn aanwezig zoals een aangepast toilet, aangepast meubilair, liften en tilliften, maar bijvoorbeeld ook een plek om te rusten.
• Zorg op school is aanwezig voor bijvoorbeeld toiletgang en hoeft niet zelf te worden geregeld.
• Er is vaak samenwerking met de lokale organisaties/verenigingen voor aangepast sporten. Soms wordt buiten schooltijden ook aangepaste sport aangeboden.

Bovenstaande ondersteuning en faciliteiten zorgen vaak voor minder organisatie en regeltijd voor ouders.

Mogelijke voordelen van regulier onderwijs ten opzichte van mytylonderwijs:

• De reistijd is vaak korter. Een langere reistijd geeft vaak extra belasting en kost meer energie.  
• Zelfde school als broers/zussen.
• School staat vaak in de wijk, waardoor afspreken met andere kinderen na schooltijd eenvoudiger is.
• Op regulier onderwijs kunnen soms andere niveaus worden aangeboden met meer uitdaging. Met name op het voorgezet speciaal onderwijs (VSO) kan bijvoorbeeld VWO volgen lastiger zijn.
• Zorg voor bijvoorbeeld toiletgang kan worden geregeld met inzet van PGB.
• Door het contact met kinderen die geen beperking hebben, raakt het kind gewend om zichzelf te redden.

Wat regelen voor aanmelding uitklapper, klik om te openen

Veel kinderen met SMA worden behandeld op een therapeutische peutergroep of hebben poliklinische begeleiding vanuit een revalidatiecentrum. Binnen deze teams kan ondersteuning plaatsvinden voor de aanmelding. Ook kunnen zij, kijkend naar de ontwikkeling van uw kind, meedenken over welke keuze het meest passend is voor uw kind. Bij de keuze voor regulier onderwijs kunnen zij voorlichting geven aan u en de school over de ondersteuning die nodig en mogelijk is.

Aanmelding mytylonderwijs

Voor toelating tot de mytylschool is een toelaatbaarheidsverklaring nodig. Deze verklaring wordt afgegeven door een samenwerkingsverband in uw regio. Het betrokken revalidatieteam kan u hierover voorlichten. De leerling wordt na aanmelding besproken door de Commissie van Begeleiding (CvB) van de betreffende mytylschool.

Aanmelding regulier onderwijs

Voor deze aanmelding doorlopen ouders de volgende stappen:

• Kennismaking op school en bespreken welke ondersteuning het kind nu nodig heeft, maar ook in de toekomst. Denk aan:
  • Aanpassingen van de gymlessen.
  • Aangepast schoolmeubilair en andere eventuele hulpmiddelen. Meeneembare hulpmiddelen worden mogelijk vergoed door het UWV. Denk hierbij aan computer, aangepast meubilair, etc. Een kinderergotherapeut kan u adviseren in de aanvraag bij het UWV. Belangrijk is om dit tijdig te doen. Zie ook: Voorzieningen voor onderwijs | UWV | Particulieren.
  • Mogelijkheid van inzet van fysiotherapie, ergotherapie of logopedie tijdens schooltijd. Overleg met de school welke momenten het meest geschikt zijn voor uw kind.
  • Rolstoelvriendelijk gebouw en schoolplein en toegankelijk lesmateriaal. De school van uw kind is verantwoordelijk voor aanpassingen in of aan het gebouw, maar ook voor aanpassingen aan de digitale omgeving en het lesmateriaal. De school is overigens niet verplicht om het gebouw toegankelijk te maken. 
  • Zorg tijdens toiletgang (wordt geregeld via ouders of inzet zorgverleners).
  • Zorg en ondersteuning tijdens de les en pauzemomenten.
• Schriftelijke aanmelding bij de school.
• Regelen van ondersteunende zorg op school met PGB of directe inzet van een zorginstelling (zorg in natura)
• Indicatie voor PGB via gemeente of zorgverzekering. Dit kan veel tijd kosten, dus wees op tijd met de indicatie en het regelen van zorgverleners.
• Afstemming met het behandelend revalidatieteam.

Stel uw vragen

Heeft u nog vragen over het kiezen van een school voor uw kind? Neem dan contact op met het betrokken revalidatieteam van uw kind. U kunt uw vraag ook bespreken tijdens het consult met één van onderstaande revalidatieartsen van Spieren voor Spieren. U kunt ook contact opnemen voor een (telefonische) afspraak over uw vraag.

Irene Oude Lansink & Annette van der Geest
Kinderrevalidatieartsen WKZ

Contact uitklapper, klik om te openen