Praktische zaken na de geboorte

Bij de opname van uw baby op de afdeling Neonatologie komen, naast alle emoties die dit met zich meebrengt, ook praktische vragen naar boven. Bijvoorbeeld: Hoe regel ik het met mijn werk? Gelden voor mijn partner en mij dezelfde verlofregelingen? Heb ik straks nog wel zwangerschapsverlof? 

Hier leest u meer over verlof, verzekeringen, aangifte doen, erkenning, ouderlijk gezag en rechten en plichten van het kind. Veel vragen hierover kunt u ook bespreken met een medisch maatschappelijk werker.

Verlof uitklapper, klik om te openen

Verlofregelingen en ziek melden 

Het is belangrijk dat uw werkgever op de hoogte is van uw situatie en het is goed om aan uw werkgever te vertellen dat uw kind wordt behandeld in het ziekenhuis. U kan de volgende verlofmogelijkheden met je werkgever bespreken:

• calamiteitenverlof
• kort verzuim verlof 
• kortdurend zorgverlof 
• langdurig zorgverlof 
• ouderschapsverlof

Op de website van de Rijksoverheid vindt u gedetailleerde informatie over de verschillende regelingen en/of u hier recht op hebt. 

Het is ook mogelijk dat u zich, door de situatie van uw kind, niet in staat voelt om te werken (denk aan lichamelijke of psychische klachten). U kunt zich dan ziek melden. Uw werkgever kan van u vragen om contact op te nemen met de bedrijfsarts of u ontvangt dan automatisch een uitnodiging voor een gesprek met de bedrijfsarts. De bedrijfsarts zal aan de werkgever een terugkoppeling geven van het gesprek. De werkgever kan vragen naar een medische verklaring van uw kind, deze kunt u aanvragen bij de arts van uw kind.

Zwangerschaps- en bevallingsverlof

Tijdens uw zwangerschaps- en bevallingsverlof krijgt u een zwangerschaps- en bevallingsuitkering. Hoe lang u met verlof kunt en hoe hoog de uitkering zal zijn, hangt af van de wetgeving en uw persoonlijke situatie. In de regel hebt u recht op 16 weken verlof. Wanneer uw kind te vroeg geboren is, krijgt u de weken van vóór de uitgerekende datum, na de geboorte erbij. Als die extra weken nog niet zorgen voor tien weken samen thuis, hebt u recht op maximaal tien weken extra verlof. Het UWV telt de eerste week ziekenhuis echter niet mee, zodat het in de praktijk maximaal negen extra weken worden.

Als u in loondienst bent dan kunt u volgens de Wet Arbeid en Zorg (WAZO) bevallingsverlof aanvragen, alleen als uw baby na de geboorte langer dan een week in het ziekenhuis moet blijven. Op de website van het UWV kunt u het formulier downloaden om deze uitkering aan te vragen. U hebt hiervoor een verklaring nodig van het ziekenhuis. Een medisch maatschappelijk werker kan u hierbij ondersteunen. Hier vindt u ook de overige eisen waaraan voldaan moet worden om aanspraak te maken op de uitkering. 

Werkt u als zelfstandige, dan kunt u misschien in aanmerking komen voor de regeling Zelfstandige. Op de website van het UWV kunt u een ZEZ-uitkering aanvragen. 

Aanvullend geboorteverlof is sinds 1 juli 2020 een optie voor partners. Ze krijgen dan maximaal 5 weken extra geboorteverlof en minimaal 70% uitbetaald door het UWV. 

Verzekeringen uitklapper, klik om te openen

Naast de geboorteaangifte bij de gemeente moet u de geboorte van uw baby doorgeven aan uw zorgverzekering en als u die hebt ook aan de overlijdensverzekering. Regel dit zo snel mogelijk om te voorkomen dat u een voorschotrekening ontvangt. Zodra u een verzekeringsnummer hebt ontvangen, geeft u dat door aan het secretariaat van de afdeling Neonatologie. U kunt bij uw zorgverzekering controleren of u aanvullend verzekerd bent en bijvoorbeeld recht hebt op couveuse-nazorg.

Aangifte uitklapper, klik om te openen

U doet de geboorteaangifte bij de burgerlijke stand van de gemeente waarin iw baby geboren is, binnen 3 dagen na de geboortedag. De geboortedag telt niet mee. Vallen de laatste 2 dagen op een zaterdag, zondag of een in Nederland erkende feestdag? Dan wordt de termijn verlengd tot de eerstvolgende werkdag. 

De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt een geboorteakte. U kunt een afschrift van de geboorteakte aanvragen. 

Sinds 1 januari 2024 kunt u uw eerste kind de achternaam van de vader of moeder geven. Als u meer kinderen krijgt binnen de relatie, zullen die dezelfde achternaam krijgen als uw eerste kind.

Wie moet aangifte doen?

De vader of duo-moeder moet aangifte doen. Kan de vader of duo-moeder niet? Dan moet de aangifte gedaan worden door iemand die bij de geboorte aanwezig was. Was er niemand aanwezig? Dan kan de aangifte ook gedaan worden door het hoofd van de afdeling van het ziekenhuis waar uw baby is geboren.

Wat heb je nodig?

• Geboortenamen, geboortedatum en geboortetijd van uw kind
• Geldig identiteitsbewijs van de vader/duo-moeder en moeder
• Geboorte verklaring van het ziekenhuis of de verloskundige
• Indien van toepassing: een kopie van de akte van erkenning ongeboren kind. Deze kopie hebt u bij de erkenning ontvangen.
• Trouw- of partnerschapsboekje, als u wilt dat de gemeente de naam van uw kind hierin vermeldt.
• Verklaring van de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting (indien van toepassing).
• Bewijs van inschrijving met vermelding van uw burgerlijke staat, wanneer u in het buitenland woont.

In de gemeente Utrecht kunt u ook online aangifte doen.

Erkenning en ouderlijk gezag uitklapper, klik om te openen

De erkenning van uw kind betekent het volgende:

• Tussen u en uw baby ontstaat een juridische band (familierechtelijke betrekking).
• U moet uw baby onderhouden (onderhoudsplicht) totdat hij 21 jaar wordt.
• Uw en uw baby worden elkaars wettelijke erfgenamen.
• U kiest (met de moeder) op het moment van erkenning de achternaam van jullie baby.
• Uw baby krijgt mogelijk uw nationaliteit. Dit is afhankelijk van het recht van het land waarvan u de nationaliteit hebt.

Het ouderlijk gezag over uw kind betekent het volgende:

• Het kind opvoeden en verzorgen
• Betalen voor opvoeding en verzorging
• Officiële handelingen namens het kind
• Aansprakelijk voor schade
• Vermogen kind beheren

Voor meer informatie over hoe u erkenning regelt, kunt u de website van de Rijksoverheid bekijken.  

Rechten en plichten uitklapper, klik om te openen

Op het moment dat uw baby opgenomen wordt op de afdeling Neonatologie is er sprake van een behandelingsovereenkomst. Dit houdt in dat de arts u moet informeren over het behandelplan van uw baby en eventuele alternatieven. Er wordt geen wetenschappelijk onderzoek gedaan zonder toestemming van de ouders. Wel kan er diagnostisch onderzoek verricht worden omdat de situatie van uw baby op dat moment daarom vraagt. Als uw baby bijvoorbeeld verdacht wordt van een infectie, is het noodzakelijk om eerst een bloedkweek af te nemen, voordat er met antibiotica gestart kan worden. Dit valt onder de reguliere zorg; handelingen die hieruit voortkomen worden uiteraard met u besproken.

Rechten en plichten van de jonge patiënt

Baby's en kinderen hebben, net als volwassenen, als patiënt rechten en plichten. Samen met de rechten en plichten van de hulpverlener zijn die vastgelegd in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). De patiëntenrechten en -plichten van kinderen en jongeren veranderen met hun leeftijd. De WGBO verdeelt hen in drie leeftijdscategorieën. In algemene zin geldt:

• Bij kinderen jonger dan 12 jaar beslissen de ouders voor het kind.
• Bij kinderen van 12 tot 16 jaar beslissen de ouders en het kind samen. Als de ouders het niet eens zijn met het kind, kan de hulpverlener de wens van het kind volgen.
• Jongeren van 16 jaar en ouder mogen zelf beslissen. Zij hebben dezelfde patiëntenrechten als volwassenen.

Als het gaat over rechten en plichten van ouders en jonge patiënten, zijn de belangrijkste zaken:

• Recht op informatie en de plicht tot informeren van de hulpverlener;
• Geven van toestemming voor een behandeling of onderzoek;
• Recht op een tweede mening (second opinion);
• Recht op inzage in het medisch dossier;
• Recht op privacy.

Meer informatie

U kunt ook informatie vinden op www.kinderrechtenindezorg.nl