Het woord polysomnografie bestaat uit verschillende Griekse woorden:

• poly betekent veel 
• somnus betekent slaap 
• grafie betekent schrijven (meten)

Het zijn dus veel metingen terwijl je slaapt.

Met een polysomnografie kan de dokter tijdens je slaap meten:

• hoeveel je slaapt
• wat de kwaliteit is van je slaap (hoe goed je slaapt)
• hoe je ademhaalt tijdens je slaap
• wat er in je hersenen gebeurt
• de bewegingen van je spieren
• de bewegingen van je ogen
• verschillende stofjes in je bloed, bijvoorbeeld hoeveel zuurstof er in je bloed is
• je hartslag
• welke beweging je maakt vanuit je buik en je borst als je ademt
• of er lucht door je neus en/of je mond komt

Het onderzoek duurt 1 nacht. Soms kom je van thuis voor het onderzoek en soms ben je al opgenomen op een andere afdeling. Het onderzoek gebeurt op de eenheid intensieve zorg. Dat is een afdeling waar dokters en verpleegkundigen werken die veel verstand hebben van ademhalen. Ook is daar de apparatuur aanwezig om het onderzoek goed bij jou te kunnen doen.

Een polysomnografie doet geen pijn. De metingen gebeuren met draadjes en plakkers die geen pijn doen. Wel kan het vervelend voor je zijn dat ze aan je lijf vast zitten. In de ochtend na het onderzoek krijg je een prik in je vinger. Het kan zijn dat je dat vervelend of pijnlijk vindt.

Eén van je ouders mag bij je blijven slapen.  

Je ademhaling tijdens je slaap 

Ademhalen gaat onbewust. Onbewust betekent dat het vanzelf gaat. Je denkt er niet over na hoe je ademhaalt.

Tijdens je slaap adem je zuurstof in (net als overdag). Je lichaam heeft zuurstof nodig om ervoor te zorgen dat het goed zijn werk doet (zuurstof geeft je lichaam energie). Door de energie die je verbruikt wordt een andere stof uitgeademd, namelijk koolzuurgas.

Ademhalen doe je met je ademhalingsspieren. Deze spieren zitten in je borstkas en je buik. Ze zorgen ervoor dat je longen bij het inademen groter worden en zich vullen met zuurstof. Bij het uitademen ontspannen je ademhalingsspieren weer en worden je longen weer kleiner om zo het koolzuurgas eruit te ‘blazen’.

Slaap zorgt er voor dat het overdag goed met je gaat. ’s Nachts rust je lichaam uit, zodat je overdag activiteiten kunt doen, zoals naar school gaan en spelen. Om goed uit te rusten is het belangrijk dat je op een goede manier ademt tijdens je slaapt. Gaat het ademhalen ’s nachts bij jou niet zoals het hoort, dan merk je bijvoorbeeld dat je overdag hoofdpijn hebt of je moe voelt. Ook kan het zijn dat je niet lekker in je vel zit en je chagrijnig bent. Dat komt omdat de koolzuurgas dan niet genoeg uitgeademd wordt en in je bloed blijft zitten.

Vóór de polysomnografie

Wat moet je van tevoren weten?

• Je mag voor het onderzoek gewoon eten en drinken
• Je mag gewoon je medicijnen innemen
• Je ouders bellen ’s ochtends naar de afdeling (het telefoonnummer vind je bij ‘wil je meer weten’) of het onderzoek doorgaat (op de eenheid intensieve zorg worden ook kinderen met spoed opgenomen, dus dan kan het zijn dat de afdeling vol is en er een nieuwe afspraak gemaakt wordt)
• Het is belangrijk dat je geen bodylotion of crème gebruikt, de plakkers blijven dan niet goed zitten
• Je mag geen nagellak op je nagels hebben

Kom je van thuis, neem dan mee:

• je eigen medicijnen
• kleding die makkelijk omhoog of open gaat (bijvoorbeeld een pyjamajasje)
• je lievelingsknuffel
• je kussen en dekbed als je dat fijn vindt
• alles wat je thuis gebruikt om lekker te kunnen slapen (bijvoorbeeld een boek)
• beademingsapparaat als je die hebt, samen met je masker of tracheacanule
• een eigen monitor als je die hebt

Wat doen wij vóór de polysomnografie begint?

Je komt ‘s middags of begin van de avond op de afdeling. Je krijgt een bed en de verpleegkundige en artsen stellen je wat vragen en vertellen nog een keer wat er gaat gebeuren. Het onderzoek start tussen 19.00u. en 21.00u. De verpleegkundige overlegt met jou op de dag van de opname op welke tijd jij gaat slapen. Als er nog geen plakkers op je lichaam zitten, kun je nog gewoon uit bed.

Hoe doen we een polysomnografie? 

Je hebt al gelezen dat er verschillende metingen gebeuren terwijl je slaapt. Jij hoeft er dus helemaal niets voor te doen.

Hieronder lees je hoe die metingen bij jou gedaan worden:

• je krijgt zes plakkers op je hoofd om te meten wat er in je hersenen gebeurt (EEG)
• je krijgt twee plakkers op je kin om te meten of je spieren aanspannen (EMG)
• twee plakkers naast je ogen meten of je ogen bewegen (EOG)
• een pleister op je vinger of teen met daarin een rood lampje meet hoeveel zuurstof er in je bloed zit (saturatiemeter)
• een plakker op je oor of voorhoofd meet hoeveel koolzuurgas er in je bloed zit 
• drie plakkers op je borst meten je hartslag (ECG)
• een elastische band om je borst en een elastische band om je buik meten de bewegingen van jouw borstkas en buik en daarmee de ademhalingsbewegingen.
• met een neusbril in en onder je neus meten we hoeveel lucht er uit je mond en neus komt.

Het duurt ongeveer een uur tot anderhalf uur om alle plakkers e.d. op je lichaam aan te brengen. Tijdens het plakken kun je televisie kijken. Je kunt gewoon slapen zoals je altijd slaapt. Soms komt er in de nacht een verpleegkundige langs om de draden weer goed te doen als ze door het draaien los zijn gegaan. 

Tijdens je slaap filmen wij je. De film gebruikt de dokter om te zien hoe je slaapt en om de metingen goed te begrijpen. Na het onderzoek wordt het filmpje niet meer gebruikt. Als de dokter klaar is met jouw onderzoek, wordt er niets meer met het filmpje gedaan, het wordt gewist.

De volgende dag krijg je een vingerprik. Dit is een extra onderzoek om te kijken hoeveel koolzuurgas erin jouw bloed zit. Daarna verwijderen we alle plakkers. Na het wassen en je ontbijt mag je weer naar huis of naar afdeling waar je eerst opgenomen was.

‘Ik vond het raar dat ze alles van me konden zien terwijl ik aan het slapen was. Gelukkig lukte het me wel om in slaap te vallen’. (Thijs, 9 jaar)

De uitslag  

Omdat alle metingen van de polysomnografie bekeken moeten worden, duurt het een paar weken voordat de dokter met jou en je ouders de uitslag bespreekt. Daarvoor maken we een telefonische afspraak of een afspraak op de polikliniek.

Bijwerkingen

Bij een polysomnografie heb je geen last van bijwerkingen. Je krijgt er dus geen nieuwe klachten bij.

Complicaties

Zelfs als een onderzoek helemaal goed is gedaan kunnen er problemen ontstaan. Zulke problemen noemen we complicaties.

Een polysomnografie is een onderzoek met metingen aan de buitenkant van je lichaam, waardoor de kans op een complicatie erg klein is. Soms krijg je irritatie, een drukplekje of een klein brandplekje van één van de plakkers. Je wordt niet ziek van een polysomnografie. Je klachten worden er ook niet erger door.

Heb je nog vragen? 

Schrijf ze op, dan kun je ze niet vergeten. Je kunt ze stellen als je in het ziekenhuis bent.

Voor vragen over polysomnografie kun je bellen met het secretariaat van eenheid intensieve zorg/Centrum voor thuisbeademing kinderen: telefoonnummer 088 75 547 22.

Voor andere vragen of advies kun je contact opnemen met een pedagogisch medewerker via het secretariaat Pedagogische Zorg:

• Telefonisch: Kantoordagen van 09.00- 16.00 uur, 088 75 754 24   
• Per mail: pedagogischspreekuur@umcutrecht.nl   
• Persoonlijk: kantoordagen van 13.30 -14.30 uur, 4e verdieping, richting sportdakterras, eerste deur links na de klapdeur. 

Jouw ouders kunnen deze nummers ook bellen.

Bereikbaar:
maandag 8.30 tot 12.00 uur
woensdag 8.30 tot 12.00  uur
donderdag 13.30 tot 16.30 uur
vrijdag 8.30 tot 12.00 uur