De chirurg heeft met u besproken dat u schildklierkanker hebt. De voorgestelde behandeling bestaat uit een operatie, eventueel aangevuld met een behandeling met radioactief jodium. Om uw ziekte te begrijpen en er mee om te leren gaan, is goede informatie belangrijk.
De chirurg en de verpleegkundige bespreken de ziekte en behandelmogelijkheden met u. Deze brochure is bedoeld als ondersteuning hierin. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.
De ervaring leert dat veel mensen het prettig vinden om mee te denken over de behandeling van hun ziekte. Wanneer u twijfelt of bepaalde informatie op u van toepassing is dan kunt u dit altijd aan de arts of verpleegkundige vragen.
De schildklier uitklapper, klik om te openen
De schildklier is een vlindervormig orgaan dat in de hals op de luchtpijp ligt. De schildklier produceert hormonen die belangrijk zijn voor het regelen van de stofwisseling. In de directe omgeving van de schildklier liggen de stembandzenuwen (de nervus laryngeus recurrens links en rechts). Deze zenuwen zorgen ervoor dat de stembanden kunnen bewegen. Wanneer u een stemverandering (bijvoorbeeld heesheid) bij uzelf heeft opgemerkt, kan het zijn dat de tumor op de stembandzenuw drukt. De chirurg kan het dan wenselijk vinden dat uw stembanden voor de operatie worden gecontroleerd door de KNO-arts.
Aan de achterzijde, direct tegen de schildklier aan, liggen vier bijschildkliertjes. Twee aan de linkerkant en twee aan de rechterkant. De bijschildklieren zijn van belang voor de kalkhuishouding in het lichaam.
Schildklierkanker uitklapper, klik om te openen
Schildklierkanker is een kwaadaardige woekering van schildkliercellen. Het is een zeldzame aandoening. Er zijn verschillende vormen van schildklierkanker. De meest voorkomende vormen zijn: papillair schildklierkanker en folliculair schildklierkanker. Beide vormen worden behandeld met een operatie en een nabehandeling met radioactief jodium. Hierover leest u later meer.
Daarnaast bestaan er onder andere nog medullair schildklierkanker en anaplastisch schildklierkanker. Medullair schildklierkanker kan voorkomen in het kader van het multipele endocriene neoplasie syndroom 2 (MEN 2) en wordt behandeld met een operatie.
Bij anaplastisch schildklierkanker hangt het af van het stadium waarin de ziekte zich bevindt of er operatief ingegrepen wordt; andere behandelmethodes zijn radiotherapie en/of chemotherapie.
Wanneer er schildklierkanker bij u is geconstateerd is een operatie noodzakelijk om te voorkomen dat de tumor gaat uitzaaien.
De operatie uitklapper, klik om te openen
Over het algemeen wordt u op de dag van de operatie ‘s ochtends opgenomen. In de brief die u thuis ontvangt staat hoe laat en waar u zich moet melden. Van de anesthesist heeft u in het pre-operatieve gesprek gehoord of u uw eventuele medicatie door moet gebruiken of hiermee moet stoppen en vanaf welke tijd u niet meer mag eten, drinken en roken.
Een schildklieroperatie wordt verricht onder algehele anesthesie (narcose) en duurt ongeveer anderhalf à twee uur. In het pre-operatieve gesprek heeft de anesthesist u uitleg gegeven over de narcose.
De operatie kan op drie verschillende manieren uitgevoerd worden; benadering van de schildklier via de hals, benadering van de schildklier via de oksel met de operatierobot en benadering van de schildklier via de mond met behulp van een kijkoperatie.
Bij de benadering via de hals ligt u tijdens de operatie met het hoofd zover mogelijk achterover. Via een horizontale snede laag in de hals wordt de schildklier geheel of gedeeltelijk verwijderd.
Benadering via de oksel kan plaatsvinden wanneer de tumor tussen 3 en 6 centimeter is. De ingreep wordt verricht met behulp van een operatierobot, de Da Vinci. Via een klein sneetje in de oksel gaan via een tunneltraject twee robotarmen en een camera naar de schildklier. De opererend chirurg bestuurt op afstand de robot terwijl de chirurg aan de operatietafel hierbij assisteert.
Benadering via de mond kan plaatsvinden als de tumor kleiner is dan 3 centimeter. Bij een benadering via de mond worden er 3 kleine sneetjes gemaakt onder de onderlip, net voor de tandenrij. Via deze weg wordt met twee kijk-operatie-instrumenten en een camera de schildklier bereikt en (gedeeltelijk) verwijderd.Van belang bij alle operatietechnieken is het sparen van de stembandzenuwen en de bijschildklieren. Er wordt, in principe geen wonddrain achtergelaten.
Wanneer de tumor in de schildklier kleiner is dan 4 centimeter, kan volstaan worden met het verwijderen van de helft van de schildklier waar de tumor zich in bevindt.
Wanneer er ook lymfeklieren verwijderd moeten worden duurt de operatie langer. Om goed bij de aangedane lymfeklieren te komen maakt de chirurg de snede laag in de hals groter. Soms is een tweede, hoger gelegen, snede noodzakelijk. Tijdens de operatie wordt er een wonddrain achtergelaten. Deze drain kan meestal na een dag verwijderd worden.
Mogelijke complicaties
Geen enkele operatie is zonder risico’s. De complicaties in het operatiegebied en de kans daarop hangen samen met het verloop van de operatie. Hoe ingewikkelder de operatie des te meer kans op beschadiging van de structuren die vlakbij de schildklier liggen.
Bij een totale thyreoidectomie zijn mogelijke complicaties:
- Stembandzenuwletsel: ongeveer 0,5%.
- Nabloeding: ongeveer 2%.
- Tekort aan bijschildklierhormoon: ongeveer 4%.
Letsel van de stembandzenuw blijkt veelal van voorbijgaande aard te zijn. Wanneer een stemband onverhoopt slecht functioneert, kunt u met de hulp van een logopedist(e) weer goed leren praten. Hard spreken of roepen is dan echter niet meer mogelijk. Ook als de stembandzenuw niet wordt beschadigd kunnen er stemveranderingen optreden. Dit kan komen doordat er andere zenuwtakjes of halsspieren zijn beschadigd.
Wanneer er na de operatie een zwelling zichtbaar wordt in de hals, dan kan het zijn dat er een nabloeding opgetreden is. In een enkel geval moet er dan opnieuw geopereerd worden om de bloeding te stoppen.
Een tekort aan bijschildklierhormoon ontstaat doordat tijdens de operatie de bijschildklieren zijn beschadigd of verwijderd. Dit kunt u merken doordat u tintelingen in uw vingertoppen krijgt en in het ergste geval spierkrampen. Wanneer u deze klachten heeft zal er bloed worden geprikt, waarna een kortdurende behandeling met kalk- en vitamine D-tabletten zal worden gestart. Hiermee kan het tekort aan bijschildklierhormoon goed worden behandeld.
Na de operatie
De pijn na de operatie is te vergelijken met die van een keelontsteking. Wanneer u geopereerd bent via de hals kan het zijn dat u last heeft van uw nek doordat uw hoofd tijdens de operatie naar achteren gekanteld heeft gelegen. Over het algemeen verdwijnen deze klachten vanzelf in een paar dagen. De wond wordt gesloten met een niet-oplosbare hechting. De hechting steekt aan beide zijden van het litteken naar buiten,zodat de chirurg deze later eenvoudig kan verwijderen.Knipt u deze uiteinden dan ook niet af!
Heeft de operatie plaatsgevonden via de oksel, dan kunt u pijn ervaren in het gebied tussen de oksel en de hals. Deze pijn verdwijnt over het algemeen vanzelf na ongeveer een week. Ook kunt u tijdelijk een doof gevoel van de huid hebben en kan er vochtophoping in het tunneltraject ontstaan.Over het algemeen is de totale thyreoidectomie een veilige operatie met weinig complicaties en een vlot herstel. De wond in de oksel wordt onderhuids gehecht, de hechtingen hoeven dus niet verwijderd te worden.
Heeft de operatie via de lip plaatsgevonden, kunt u wat pijn ervaren in het gebied tussen de lip en de hals en kan er wat zwelling optreden van de lip. Ook kan er tijdelijk doofheid van de kin ontstaan. Deze klachten verdwijnen over het algemeen vanzelf.
De chirurg kan het wenselijk vinden om na de operatie (opnieuw) uw stembandfunctie te laten controleren door een KNO-arts.
De opnameduur is afhankelijk van uw bijschildklierhormoon. Deze wordt bepaald in uw bloed. Indien deze te laag is zult u hiervoor medicatie krijgen. Het kan een paar dagen duren voordat deze op normale waarde is en u met ontslag kunt.
Vanaf de verpleegafdeling krijgt u een afspraak mee voor de poliklinische controle bij de chirurg. Tijdens deze afspraak zal de chirurg de eventueel aanwezige hechtingen verwijderen en u de uitslag van het microscopisch weefselonderzoek vertellen.
Nabehandeling
Indien vanuit het microscopisch weefselonderzoek blijkt dat u papillair of folliculair schildklierkanker heeft, kunt u in aanmerking komen voor een nabehandeling met radioactief jodium. Deze behandeling vindt plaats binnen anderhalf tot zes weken na de operatie. U wordt voor deze behandeling doorverwezen naar de nucleair geneeskundige.
Hebt u vragen?
Hebt u vragen of maakt u zich zorgen? Neem dan contact op met de polikliniek heelkunde via telefoonnummer 088 75 569 01.
Wanneer zich thuis na de behandeling problemen voordoen, neemt u dan contact op met de huisarts. Als de huisarts overleg wil plegen met de dienstdoende chirurgisch assistent dan kan dat via telefoonnummer 088 75 555 55.
Contact uitklapper, klik om te openen
Hebt u vragen? Neem dan contact met ons op. Voor een afspraak hebt u een verwijzing nodig van de huisarts of specialist.
Polikliniek Heelkunde
De polikliniek is op werkdagen bereikbaar van 08.30 tot 16.45 uur