Lichtgewenning heeft als doel om de huid na de wintermaanden langzaam te laten wennen aan natuurlijk zonlicht. Om zo een reactie van zonneallergie te voorkomen.
Waarom wennen aan zonlicht? uitklapper, klik om te openen
Veel mensen met een overgevoeligheid voor zonlicht kunnen hun huid langzaam laten wennen aan zonlicht. En daarmee de kans op een huiduitslag kleiner maken. Dit proces van gewenning noemen we ook ‘desensitiseren’.
Voor mensen met een zonlichtovergevoeligheid, bijvoorbeeld mensen met de diagnose ‘chronisch polymorfe lichteruptie’ (wat zonneallergie betekent) is streng vermijden van zonlicht niet wenselijk. Omdat de huid dan erg gevoelig blijft en er meer kans is op 'opvlammingen' bij zonnig weer. Daarnaast heeft het strikt vermijden van de zon vaak een negatief effect op het algemeen welbevinden en de kwaliteit van leven. Een extra voordeel van zonlicht is het voorkomen van een vitamine D tekort.
Het doel van lichtgewenning is uitdrukkelijk niet om de huid aan zoveel mogelijk zonlicht bloot te stellen, en een bruine(re) kleur te krijgen. Want veel zon is en blijft een van de belangrijkste risicofactoren op het krijgen van huidkanker.
Voorzichtig wennen in voorjaar
Tijdens de eerste zonnige, warmere dagen van het jaar kunnen veel mensen de verleiding niet weerstaan om met ontblote armen, schouders en decolleté (te) lang van de zon te genieten. De huid is na de wintermaanden op zijn kwetsbaarst en zal snel verbranden of reageren in de vorm van een ‘zonneallergie’.
Met lichtgewenning kunnen beide reacties worden voorkomen.
Hoe werkt lichtgewenning? uitklapper, klik om te openen
U kunt uw huid langzaam laten wennen aan de zon. Dit houdt in dat u tenminste 3x per week, het liefste dagelijks, met de huid steeds enkele minuten in de ochtend in de zon gaat. Bijvoorbeeld met uw hoofd, hals, schouders, borst, armen en handen. In de loop van 5 tot 8 weken bouwt u de duur per keer langzaam op en/of verschuift u dit richting het middaguur. Dan is de intensiteit van zonlicht hoger. Op deze manier wordt de huid minder gevoelig voor zonlicht.
Lente- en zomermaanden
Het effect van de lichtgewenning is tijdelijk. Na de opbouwfase moet u gedurende de lente- en zomermaanden regelmatig met de huid in de zon gaan. Opnieuw tenminste 3x per week, en het liefste dagelijks. De ideale hoeveelheid zonlicht in deze fase ligt rond de maximale hoeveelheid die u bereikte aan het eind van de opbouwfase. De hoeveelheid zonlicht moet nu niet veel hoger liggen, want dan kunt u alsnog een huidreactie krijgen. Daartegenover staat dat de huid weer gevoeliger wordt als er na de opbouwfase te lang geen of minder zon is.
Helemaal voorkomen van een huidreactie lukt niet altijd. Dat is niet erg en is zelden een reden om te stoppen met lichtgewenning. U kunt de reactie behandelen met een door de arts voorgeschreven zalf of crème (meestal een hormoonpreparaat). Soms moet u een stapje terugdoen en langzamer gaan opbouwen.
De gewenning van de huid geldt alleen voor die huidgebieden waarmee u in de zon gaat. Draagt u bijvoorbeeld in plaats van een t-shirt met mouwen, opeens een hemd zonder mouwen? Dan zal de huid op uw schouders reageren met zonneallergie of zonverbranding.
Effect verdwijnt in wintertijd
Tijdens de herfst- en wintermaanden hebben veel patiënten met een zonneallergie geen last van de zon. De intensiteit van het zonlicht is in die tijd laag. Dit is in die maanden ook te laag om de gewenning te onderhouden, met als gevolg dat uw huid weer gevoeliger wordt. Het effect van lichtgewenning is dus tijdelijk en na de wintermaanden moet u het proces van opbouw en onderhoud herhalen.
Tips en aandachtspunten uitklapper, klik om te openen
- Denk na over hoeveel zonlicht bij u nodig is om een huidreactie uit te lokken. Ga vervolgens naar buiten en ga met die huidgebieden die u wilt laten wennen, even in de zon. Bijvoorbeeld: als 20 minuten zonlicht rond het middaguur nodig is om een reactie uit te lokken, dan stelt u tussen 9.00 en 10.00 uur ‘s morgens de onbeschermde huid 15 tot 20 minuten bloot aan de zon.
- Om de weerstand van de huid verder op te bouwen, breidt u de tijd per dag of om de dag met één of meer minuten uit. Zolang er geen huidreactie optreedt, kunt u verder opbouwen.
- Om de huid optimaal te laten wennen, gaat u het liefste dagelijks en tenminste 3x per week in de zon.
- Gewenning rond het middaguur (tussen 11.00 en 15.00 uur) kunt u beter vermijden, omdat u snel over de grens gaat van de beste hoeveelheid zonlicht.
- Begin opnieuw met zonbeschermende maatregelen (smeren, kleren, weren) na onbeschermd in de zon te zijn geweest.
- Als het niet lukt om te wennen zonder gebruik van zonnebrandcrème, dan kunt u proberen te wennen met zonnebrandcrème.
- Het kan nodig zijn dat de arts voorgeschreven hormooncrème of zalf gebruikt tijdens de gewenning. Om zo reacties te behandelen en/of te onderdrukken. Soms volstaat eenmalig smeren, soms gedurende enkele weken na iedere keer in de zon. Om zo de overgevoeligheid voor zonlicht te doorbreken. Bespreek met uw arts hoe u dit moet aanpakken.
- Vaak zijn 5 tot 8 weken nodig om de weerstand op te bouwen (opbouwfase). U begint hiermee aan het begin van de lente. Na de opbouwfase volgt de onderhoudsfase. Dagelijks zon, maar tenminste 3x per week zorgen voor het beste resultaat.
- Lichtgewenning is niet geschikt voor alle vormen van lichtovergevoeligheid. Vraag aan de arts of uw (huid)aandoening hiervoor geschikt is.
Contact uitklapper, klik om te openen
Als u een afspraak wilt maken op de polikliniek dermatologie, hebt u een verwijzing nodig van uw huisarts of specialist.
Polikliniek Dermatologie
De polikliniek is op werkdagen bereikbaar van 08.00 - 17.00 uur