Terug

Flauwvallen

Flauwvallen

Patiëntfolder

Flauwvallen is een aanval waarbij u kort het bewustzijn verliest. U komt vanzelf weer bij. In deze folder leest u meer over flauwvallen, de bijbehorende klachten en de mogelijke oorzaken. Ook geven wij u adviezen.

Wat gebeurt er bij een flauwvalreactie? uitklapper, klik om te openen

Als u flauwvalt, komt dat omdat de hersenen tijdelijk minder bloed ontvangen. Dit heeft duizeligheid en verlies van bewustzijn tot gevolg. Hieronder leest u wat er normaal in het lichaam gebeurt en wat er gebeurt als u flauwvalt. 

Normale situatie uitklapper, klik om te openen

Bij het overeind komen van een liggende naar een staande houding zakt onder invloed van de zwaartekracht bloed naar de buik en benen. Hierdoor vult het hart zich minder goed met bloed en neemt de hoeveelheid bloed die het hart rond kan pompen af. Normaal reageert het lichaam met het samenknijpen van de bloedvaten in buik en benen en het sneller laten kloppen van het hart. De bloeddruk stijgt dan weer. Het onwillekeurig zenuwstelsel regelt dit, u kunt er zelf geen invloed op uitoefenen. 

Situatie bij flauwvallen uitklapper, klik om te openen

Als u bloeddruk daalt en het lichaam reageert hier onvoldoende op, dan vernauwen de bloedvaten zich niet en gaat het hart niet sneller of zelfs langzamer kloppen. Het gevolg hiervan is dat het hart onvoldoende bloed naar de hersenen kan pompen. Hierdoor kunt u flauwvallen. Door te gaan zitten met het hoofd tussen de benen of te gaan liggen raakt het hart weer voldoende met bloed gevuld en komt u vanzelf weer bij. Waarom deze reactie bij sommige mensen vaker optreedt dan bij anderen is nog niet bekend. 

Omstandigheden waarbij flauwvalreacties kunnen ontstaan zijn: 

  • emotionele gebeurtenissen (bloed zien of pijn);
  • na lang stil rechtop staan (zoals in de rij of op een receptie);
  • een warme omgeving (zoals in de sauna, een warm land of onder een hete douche);
  • direct na inspanning;
  • tijdens of na het persen op het toilet;
  • direct na het eten van of juist wanneer u te lang niet gegeten heeft;
  • tijdens de menstruatie;
  • na een slechte nachtrust;
  • bij ziekte, misselijkheid, koorts;
  • bij overeind komen van zittende of liggende naar staande houding.

Verschijnselen uitklapper, klik om te openen

Voordat u flauwvalt ontstaan er vaak waarschuwingssignalen. De belangrijkste signalen zijn: een licht gevoel in het hoofd, zwarte vlekken voor de ogen en zoemen in de oren. Hierna kunt u flauwvallen. Vaak maakt men als men bewusteloos raakt onwillekeurige bewegingen. Na enkele seconden of minuten herstelt het bewustzijn zich weer spontaan. Men is dan vaak bleek, zweterig en misselijk. Het is verstandig om even te blijven liggen, de benen iets hoger dan het hoofd te leggen en na een paar minuten voorzichtig overeind te komen. Verdwijnen de flauwvalverschijnselen niet, neem dan contact op met de huisarts. 

Adviezen uitklapper, klik om te openen

Flauwvallen is meestal niet ernstig, maar kan wel een nare ervaring zijn voor uzelf en voor mensen in uw omgeving. Bovendien kunt u letsel oplopen door de val. 

Meestal weten mensen in welke omstandigheden ze gevoelig zijn voor flauwvallen en passen zich daarop aan. Bijvoorbeeld tijdens het bloedprikken gaan liggen in plaats van staan of zitten. Als u een flauwvalreactie voelt aankomen, kunt u het beste op uw hurken gaan zitten of gaan liggen. Als dat niet mogelijk is, kruis dan uw benen en span daarbij de buik-, been-en bilspieren aan. 

De behandeling van flauwvallen bestaat meestal uit leefstijladviezen. Deze leefstijladviezen kunnen ervoor zorgen dat het flauwvallen minder vaak of zelfs helemaal niet meer voorkomt: 

  • Ga na onder welke omstandigheden u flauwvalt. Zorg dat u deze omstandigheden vermijdt of dat u zich aanpast. 
  • Zorg ervoor dat u genoeg drinkt en voldoende zout gebruikt, tenzij uw arts heeft geadviseerd dit niet te doen. Dit betekent minimaal twee liter vocht per dag en zout toevoegen aan het eten.
  • Vermijd overmatig alcoholgebruik.
  • Zorg dat u niet te lang staat.
  • Zorg dat u niet (te lang) in warme en benauwde ruimtes bent.
  • Zorg dat uw lichaam in goede conditie is, maar train niet overmatig. 
  • Pers niet op de wc.
  • Probeer regelmatig iets te eten. Eet liever geen grote maaltijden. Zorg dat u altijd iets te eten en drinken bij u heeft als u onderweg bent.
  • Sta langzaam op van liggende of zittende houding naar staande houding. Als u duizelig wordt, ga weer zitten.
  • Vertel anderen dat u soms flauwvalt en wat ze dan kunnen doen.

Indien bovenstaande adviezen niet helpen, kunnen patiënten voor behandeling worden doorverwezen naar een specialistisch centrum. Daar kunnen de artsen eventueel de medicatie aanpassen, aanvullende adviezen geven of behandeling met medicijnen aanbieden.

Wanneer u vragen heeft, kunt u deze stellen aan u behandelend arts. 

Contact uitklapper, klik om te openen

Hebt u vragen? Neem dan contact met ons op. Voor het maken van een afspraak hebt u een verwijzing nodig van de huisarts of specialist.  

Polikliniek Interne geneeskunde

088 75 56306

De afdeling is op werkdagen bereikbaar van 08.00 - 17.00 uur