Basaalcelcarcinoom

Basaalcelcarcinoom

Bij u is een basaalcelcarcinoom vastgesteld (ook wel ‘baso’ of ‘basalioom’ genoemd). Hoewel dit ernstig klinkt, groeit het basaalcelcarcinoom langzaam en zaait het vrijwel nooit uit (geschat 0.03%). Het is dan ook de meest ‘goedaardige’ vorm van huidkanker. Wel is het belangrijk dat een basaalcelcarcinoom grondig wordt behandeld. Als er niets aan gedaan wordt, kan het namelijk in de diepte groeien en het weefsel onder de huid bereiken en de omringende huid en weefsels kapot maken. De kans op genezing wordt dan kleiner en de behandeling bovendien veel moeilijker. De vooruitzichten van een behandeld basaalcelcarcinoom zijn zeer gunstig; bijna altijd treedt er genezing op. In dit hoofdstuk leest u meer over deze specifieke vorm van huidkanker en de behandelmogelijkheden. In hoofdstuk 2, vindt u algemene informatie over huidkanker.

Verschijnselen uitklapper, klik om te openen

Het basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Het komt vooral voor bij oudere mensen met een blanke huid, maar kan ook bij jongere mensen voorkomen. De belangrijkste risicofactor is herhaaldelijke blootstelling aan ultraviolet licht. De meeste basaalcelcarcinomen komen dan ook voor in de aan zon blootgestelde delen van de huid zoals het gezicht (vaak op de neus), de hals en de romp. Meestal ontstaat een basaalcelcarcinoom als een klein glad, glazig knobbeltje dat langzaam groeit, soms zijn daarin verwijde bloedvaatjes te zien. Soms ziet een basaalcelcarcinoom er meer uit als een rode schilferende plek. Op den duur ontstaat er een zweertje met een parelmoer- glanzende rand, dit zweertje geneest echter niet spontaan.

Onderzoek uitklapper, klik om te openen

Onder de microscoop kan de patholoog (de weefselspecialist) de groeiwijze van een basaalcelcarcinoom beoordelen. Groeit dit als een bolletje (dan noemen we het een compact basaalcelcarcinoom), als een spinnetje met uitlopertjes (dan heet het een sprieterig basaalcelcarcinoom), oppervlakkig (superficieel basaal- celcarcinoom). De groeiwijze heeft gevolgen voor de keuze van behandeling.

Behandeling uitklapper, klik om te openen

Behandeling van een basaalcelcarcinoom kan op verschillende manieren gebeuren. Hieronder vindt u een overzicht van behandelmogelijkheden. Uw arts bespreekt met u voor welke behandeling u in aanmerking komt.

Celdodende crème (Efudix®)

U krijgt van de arts een informatiefolder mee.

Cryotherapie (bevriezen)

Bij deze behandeling brengt de dermatoloog met een soort spuitbus vloeibare stikstof op het plekje aan. Hierdoor bevriest het plekje en gaan de kankercellen kapot. Meestal wordt de behandeling één tot drie keer achter elkaar uitgevoerd. Er ontstaat een (bloed)blaartje of een wondje. Dit geneest in enkele weken, er is geen speciale nabehandeling nodig. Soms blijft er een witte plek als litteken over. Deze behandeling gebeurt op de polikliniek. Soms wordt het uitgevoerd onder lokale verdoving. De behandeling duurt niet langer dan een normaal poli- kliniekbezoek.

Curettage en nacoagulatie (wegschrapen-wegbranden)

Met een mesje of een scherpe lepel (curette) wordt het grootste deel van de tumor weggehaald. De achtergebleven rest wordt weggebrand met een speciaal ‘coagulatie-apparaat’. U houdt een metalen staaf in de hand om de stroom te geleiden, terwijl de dermatoloog met een klein elektrisch bolletje of lusje het gebied wegbrandt. Dit gebeurt op de polikliniek onder lokale verdoving en neemt niet meer tijd in beslag dan een normaal polikliniekbezoek.

Fotodynamische therapie (lichttherapie)

Met een fotoactieve creme (bijv. 5-aminolevulinezuur) wordt de plek ingesmeerd en met een lichtwerende folie afgedekt. Deze crème moet circa 3 uur intrekken. De fotoactieve stof wordt opgenomen in de huidkankercellen en daar omgezet in weer een andere licht-reactieve stof. Wanneer de cellen vervolgens worden belicht met een speciale lichtbron ontstaan er onder invloed van zuurstof vrije radicalen die de kankercel onherstelbaar beschadigen. Deze belichting duurt ca. 8 minuten en kan pijnlijk zijn en moet soms 1-2 weken later herhaald worden. Deze behandeling vindt op de lichtafdeling plaats.

Chirurgie (wegsnijden)

Meestal wordt de afwijking, in de vorm van een ovaal, er in zijn geheel uitgesneden. De achtergebleven wond wordt gehecht. Het is aan te bevelen de wond enkele dagen droog te houden. Meestal is er geen speciale behandeling nodig voor de wond, tenzij uw arts of verpleegkundige u specifieke instructies geeft. Afhankelijk van de plaats moeten de hechtingen één tot twee weken blijven zitten. Daarna kunnen ze door de huisarts of op de polikliniek Dermatologie verwijderd worden. Wanneer u last heeft van pijn kunt u Paracetamol gebruiken. De behandeling vindt plaats op de polikliniek Dermatologie of tijdens dagbehandeling of korte opname bij de Plastische chirurgie.

Poliklinisch (Dermatologie)

Na lokale verdoving wordt de tumor eruit gesneden. Dit gebeurt meestal in de poliklinische operatiekamer. De behandeling duurt dan ongeveer een half uur tot een uur en na de behandeling gaat u naar huis. U kunt voor deze ingreep direct een afspraak maken. De patholoog bekijkt het verwijderde weefsel nauwkeurig. De dermatoloog bespreekt de uitslag na circa 2 weken met u, dit gebeurt meestal telefonisch.

Dagbehandeling of korte opname (Plastische chirurgie)

Bij grote afwijkingen of bij moeilijk te opereren plaatsen wordt het wegsnijden soms uitgevoerd in dagbehandeling of tijdens een korte opname. U krijgt hiervoor een uitnodiging, op welke termijn is vaak nog niet duidelijk. De patholoog bekijkt het verwijderde weefsel nauwkeurig.

De plastisch chirurg bespreekt de uitslag met u. U krijgt hiervoor een controle-afspraak mee. De uitslag en daaropvolgende behandeling laat vaak enkele weken op zich wachten. Het is belangrijk om te weten dat dit geen nadelige gevolgen heeft voor uw ziektebeeld.

Radiotherapie (bestraling)

U krijgt van de arts een informatiefolder uitgereikt.

Controle

Afhankelijk van het aantal basaalcelcarcinomen, de groeiwijze (hoog of laag risico tumoren) en het gebruik van medicatie die het afweersysteem onderdrukken komt u of eenmalig op controle of blijft u voor langere tijd onder controle van de dermatoloog. Deze controle bestaat uit onderzoek van de huid.

Huidkanker algemeen uitklapper, klik om te openen

Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland en komt steeds vaker voor. De incidentie van huidkanker neemt toe met de leeftijd. Naar schatting worden er jaarlijks ongeveer 50.000 nieuwe gevallen van huidkanker gediagnosticeerd in Nederland. Er zijn verschillende vormen van huidkanker: basaalcelcarcinomen, plaveiselcelcarcinomen, melanomen en enkele zeldzame vormen zoals lymfomen. Het basaalcelcarcinoom en het plaveiselcelcarcinoom komen veruit het meeste voor (ruim negentig procent).

Het ontstaan van huidkanker

In veel gevallen ontstaat huidkanker door overmatige blootstelling aan ultraviolette straling. Deze straling komt van nature voor in zonlicht. Bij bruiningsapparaten zoals solaria, zonnebanken en hoogtezonnen, wordt ultraviolette straling op een kunstmatige manier toegepast. Mensen met een van nature lichte huid zijn minder beschermd tegen ultraviolette straling. Zij hebben de meeste kans op het krijgen van huidkanker. Dit wil niet zeggen dat mensen met een donkere huid zich niet hoeven te beschermen tegen ultraviolette straling, ook zij kunnen huid- kanker krijgen. Door veel en langdurig blootstaan aan ultraviolette straling kunnen de cellen van de opperhuid ernstig beschadigd raken. Daardoor kan na vele jaren huidkanker ontstaan. Meestal is huidkanker niet erfelijk. Het risico van het krijgen van huidkanker wordt wel beïnvloed door bepaalde lichamelijke kenmerken die worden overgeërfd. Tevens is het langdurig gebruik van medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken een risicofactor.

Voorstadia van huidkanker

Er zijn huidafwijkingen die nog geen kanker zijn maar dit kunnen worden; dit worden ook wel voorstadia van huidkanker of premaligne aandoeningen genoemd. Deze komen vaker voor bij oudere mensen. Meestal zijn de afwijkingen ontstaan door teveel zonlicht (ultraviolette straling). Het meest voorkomende voorstadium van huidkanker is de actinische keratose (actinisch = door teveel licht, keratose = teveel en veranderde verhoorning).

Het ziet eruit als een schilferend korstig ruw plekje wat er niet kan worden afgekrabd. Actinische keratose kan, maar hoeft niet altijd, op den duur veranderen in een plaveiselcelcarcinoom. Dit is dan ook een reden om een actinische keratose te behandelen. Voor informatie over de voorstadia van huidkanker en de overige vormen van huidkanker kunt u de folders: actinische keratose, plaveiselcarcinoom en melanoom raadplegen.

Contact uitklapper, klik om te openen

De polikliniek is op werkdagen bereikbaar van 08.00 - 17.00 uur